over de Peter en zijn criticus

Terwijl iedereen ervan overtuigd is dat het zinloos zou zijn om op deze wijze van het blog gedachten en gevoelens tot uitdrukking te brengen en deze vervolgens kenbaar te maken aan een groter publiek, in principe is elke blog die ik tot de mijne rekende voor iedereen bereikbaar, bleef ik ervan overtuigd dat het zinvol was mijn medewerking te verlenen aan een benadering van vooral sociale vraagstukken in een persoonlijke getuigenis, wel wetende dat wat er gevraagd wordt dikwijls die duidelijkheid is die slechts voor enkelen bestemd is om eraan te ontlenen. Het is natuurlijk niet zo ongebruikelijk als het lijkt dat een schrijver dan wel in zijn werk dan wel in een aparte essay-vorm nader ingaat op vragen die er leven ten aanzien van zijn redenen om juist dit onderwerp te kiezen om zich mee bezig te houden en niet iets geheel anders bij de hoorns te vatten van wat de mensen liever wel zouden zien uitgelegd krijgen: het vraagstuk van de koe.

Redenen om zich juist met deze gedachtenwereld bezig te houden en niet met die, waar de schrijver zelf niet op gekomen zou zijn, kan ik nauwelijks geven, ware het niet dat in een beschouwing achteraf ook voor de schrijver dikwijls zaken bekend worden die hij wellicht wel altijd heeft geweten maar niet zo duidelijk zich bewust van is geweest. En die onbewuste of half bewuste aspecten van wie een mens is en wat hij voorgeeft omtrent zichzelf, zijn meningen en opinies, zijn voorkeuren en de minder geliefde onderwerpen, zullen hem nooit volledig helder worden zodanig dat hij nog meer dan alleen de schrijver ook zijn eigen criticus en analist zou zijn.Een schrijver kan zich bezighouden met de onderwerpen die hem na aan het hart liggen en hem te binnen schieten wanneer hij zich aan zijn arbeid zet, soms kan hij zijn bedoeling met een bepaalde zegswijze of een voorbeeld wat nader preciseren, wat hij niet kan is boven zijn verhaal uit de bedoeling van dat verhaal, de strekking ervan kenbaar maken. Indien hij dat wel deed dan was hij niet zozeer een literator in de oorspronkelijke zin van het woord, maar eerder een copieist, een moralist, iemand die een tekst geeft over iets wat een ander al heeft geschreven of heeft verteld. Men komt dit laatste, om daarmee te beginnen, dikwijls tegen in de wereld van het kunstbedrijf, niet onverdienstelijk overigens, maar evenmin oorspronkelijk als het herderinnetje van saksisch porselein op het nachtkastje van zijn grootmoeder dat hij zich altijd voor de geest haalt als de dingen hem tegen zitten en waarvan niemand weet waar het is gebleven na grootmoeder's overlijden. En dit onvermogen om dingen nader te verklaren, om zijn bedoelingen kenbaar te maken zo hij die al heeft, zal in al zijn doen en laten blijken, en in elk woord doorklinken dat hij tot uitdrukking brengt, geschreven of uitgesproken, zoals de wijze waarop hij een tekst verstaat die hem wordt gegeven om in overweging te nemen of zoals hij naar het woord van anderen luistert ook nooit zeer duidelijk kan worden weergegeven door hemzelf. Elke poging tot een verklaring zou inhouden nog meer onduidelijkheid te behelzen, het zou eenzelfde antwoord op de vraag naar het waarom inhouden als de vraag naar het waarom van het bestaan, die in de filosofie wordt beschreven als niet te beantwoorden, en door de rechtbank wordt benoemd in de wijze dat men het verzoek tot rechtspraak thuis in de brievenbus terug ziet keren met de mededeling dat de rechtbank niet ontvankelijk is voor het verzoek.

Het lezerspubliek wil deze schrijver respecteren in zijn waarde in die zin, dat het uiteraard nooit zal voorgeschoteld krijgen waar de verwachtingen naar uitgaan in de gewone zin van het woord, dat de schrijver met zijn werk in volledigheid aan die verwachtingen zal voldoen. Dat in gebreke blijven wat het betreft eisen die worden gesteld en verwachtingen die er zijn vormt natuurlijkerwijs ook het verdriet van het schrijverschap, dat de beoordeling van de persoon van de schrijver en van zijn veronderstelde beweegredenen altijd zich in een negatieve relatie afspeelt tot de inhoud van zijn werk en tot dat wat eraan wordt ontleend en eruit wordt begrepen. Althans, zo is het mij vergaan en zo zal het altoos blijven, dat ik mijn werk hoger inschat, belangrijker acht, dat die ikzelf ben.

een modern beeld voor onze toekomst

beeld van de dynamiek van het Rietlandpark te Amsterdam

By Picasdre - Own work, CC BY-SA 3.0, Link

Natuurlijk houdt een Clemens zich niet uitsluitend bezig met de beelden van een verleden tijd. Dat die indruk bestaan heeft had slechts als reden het respecteren van de privacy van al diegenen met wie hij contacten onderhield van niet voor de publiciteit geschikte communicatie. Dergelijke vormen van relatieve verstandhouding laten  zich gemakkelijker begrijpen en beschrijven in referentie met werelden en omstandigheden waarvan wij zijn gescheiden door een begrenzing in de tijd, waardoor de Clemens voor lange tijd zich concentreren moest op de dingen die geweest zijn eerder dan bekendheid te geven en zich al te zeer gelegen te laten liggen aan de dingen en personen die in het heden van alle dag bekendheid genieten.

Evenwel, het is naar mijn mening onmogelijk om, en dat is niet alleen mijn mening maar een inzicht dat ik met velen deel, vorm te geven aan een toekomst en toe te treden tot een wereld die van belang is in een tegenwoordige tijd, zonder een voldoende, nooit te definieren als volledige, onderbouwing vanuit het verleden.

oorspronkelijk beeld van rietlanden -
i.e. rietvelden spelen een belangrijke rol
in de natuurlijke waterzuivering van grote gebieden

Zowel de geschiedenis van de Rietlanden als de tegenwoordige gesteldheid van het terrein even buiten de oudere kern van de stad Amsterdam laten zien dat waar wij in een verleden tijd aantroffen de uitwerking van de beperkingen die toen golden op het gebied van ruimtelijke ordening en milieubeheer thans kunnen vinden het resultaat van een moderne aanpak in de inrichting van onze omgeving, waarbij evenwel de oorspronkelijke idee van het terrein werd hersteld in ideele zin terwijl tegelijkertijd de loop der geschiedenis niet uit het oog werd verloren.

Toen het terrein op de foto in gebruik werd genomen als rangeerterrein van de Nederlandse Spoorwegen was het elektrisch licht nog niet uitgevonden en was nog maar juist gezuiverd drinkwater geintroduceerd.  Auto's of een tramverbinding waren er nog niet en voor het vervoer was uitsluitend de trein een alternatief voor de paard en wagen of het rijtuig.

Om een alternatief voorbeeld te geven van hoe herorientatie in deze zin ook kan verwijs ik naar de diverse gedachten welke ten grondslag lagen aan het ontstaan van het Naardermeer. Ter illustratie teken ik wel aan dat voordat sprake kan zijn van een reeel herstel of een nieuwe natuurlijke omgeving er sprake dient te zijn van een volledige biotoop, zodat daartoe eveneens de fauna eerst nog eens gedurende een heel aantal jaren dient te worden gevolgd. Over de otter in het Naardermeer de navolgende video, waarin de boswachter ons in een eerste reactie uitlegt waar en hoe de otter is gesignaleerd, en wat ervan de omstandigheden in zijn sociale context naar verwachting zijn.